Witamina D3 (cholekalcyferol) to substancja o kluczowym znaczeniu dla zdrowia człowieka, przede wszystkim ze względu na rolę, jaką odgrywa w utrzymaniu prawidłowej homeostazy wapnia oraz zdrowia kości. Niedobór tej witaminy jest problemem globalnym, dotykającym miliony ludzi, szczególnie w klimatach o ograniczonej ekspozycji na światło słoneczne.
Sprawdź także: Witamina D3 – normy, zapotrzebowanie, źródła
Witamina D3 – rola w organizmie
Witamina D3, syntetyzowana głównie w skórze pod wpływem promieniowania UVB, jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania wielu układów w organizmie. Odgrywa kluczową rolę w metabolizmie wapnia i fosforu, które są fundamentalne dla zdrowia kości i zębów. Ponadto, witamina D3 wpływa na funkcjonowanie układu odpornościowego, układu nerwowego, a także uczestniczy w regulacji odpowiedzi zapalnych.
Sprawdź: Za co odpowiada witamina D3?
Objawy niedoboru witaminy D3
Niedobór witaminy D3 może prowadzić do wielu objawów, które mogą być różne w zależności od wieku, płci oraz poziomu aktywności fizycznej. Do najczęstszych objawów należą:
Osłabienie mięśni i bóle kostne
Osoby z niskim poziomem witaminy D3 często doświadczają bólu kości i osłabienia mięśni. Może to wynikać z upośledzonego wchłaniania wapnia, co prowadzi do odwapnienia kości (osteomalacji) u dorosłych i krzywicy u dzieci. W badaniach opublikowanych w The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism wykazano, że suplementacja witaminą D3 u osób z jej niedoborem poprawiała stan układu kostnego i mięśniowego.
Zmęczenie i osłabienie
Niedobór witaminy D3 może prowadzić do chronicznego zmęczenia. Osoby cierpiące na przewlekłe zmęczenie miały znacząco niższe stężenie witaminy D3 w surowicy.
Obniżona odporność
Witamina D3 odgrywa kluczową rolę w regulacji układu odpornościowego, wspierając prawidłową odpowiedź immunologiczną na infekcje. Niedobór tej witaminy może prowadzić do zwiększonej podatności na infekcje, szczególnie górnych dróg oddechowych.
Zaburzenia nastroju, w tym depresja
Istnieją dowody na to, że niski poziom witaminy D3 może być związany z występowaniem zaburzeń nastroju, w tym depresji. W badaniu z Journal of Affective Disorders wykazano, że osoby z depresją często miały niedobór witaminy D3, a suplementacja mogła przynieść korzyści w łagodzeniu objawów depresji.
Problemy z gojeniem ran
Witamina D3 bierze udział w procesach regeneracyjnych organizmu. Jej niedobór może prowadzić do wolniejszego gojenia się ran, co zostało potwierdzone w badaniach z Advances in Wound Care. U osób z chronicznymi ranami suplementacja witaminą D3 wspomagała procesy naprawcze.
Sprawdź: Na co pomaga witamina D3?
Czynniki ryzyka niedoboru witaminy D3
Niedobór witaminy D3 jest szczególnie częsty w populacjach żyjących w obszarach o niskim nasłonecznieniu, co ogranicza syntezę witaminy w skórze. Do grup ryzyka należą:
- Osoby starsze, które mają obniżoną zdolność do produkcji witaminy D3,
- Osoby z ciemną karnacją, u których synteza witaminy jest mniej efektywna,
- Ludzie pracujący w pomieszczeniach i spędzający mało czasu na słońcu,
- Osoby stosujące dietę ubogą w źródła witaminy D, takie jak tłuste ryby, żółtka jaj i wzbogacone produkty mleczne.
Według Farmakopei Polskiej, zalecana dzienna dawka witaminy D3 dla dorosłych wynosi od 800 do 2000 IU, w zależności od wieku, masy ciała oraz poziomu witaminy D we krwi. Osoby z niedoborem mogą wymagać znacznie wyższych dawek, sięgających nawet 5000 IU dziennie, co powinno być monitorowane przez lekarza.
Regularne badania poziomu witaminy D we krwi oraz odpowiednia suplementacja mogą pomóc w zapobieganiu objawom niedoboru i poprawie ogólnego stanu zdrowia.
Źródła:
- The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism, Vitamin D Deficiency, Malachi J. McKenna, Mark Kilbane , 03 March 2022
- „Journal of Affective Disorders, 2018; Effects of vitamin D supplementation on depression and some selected pro-inflammatory biomarkers: a double-blind randomized clinical trial” Mina Kaviani, Bahareh Nikooyeh, Farnaz Etesam, Siroos Jahangiri Behnagh, Hamed Mohammadi Kangarani, Mohammad Arefi, Parichehreh Yaghmaei & Tirang R. Neyestani , Article number: 694 (2022)
- Advances in Wound Care on Vitamin D, „Is There an Association Between Vitamin D and Wound Healing? Nancy Munoz, DCN, MHA, RD, FAND, October 2, 2018
- Farmakopea Polska, https://www.urpl.gov.pl/pl/urz%C4%85d/farmakopea/farmakopea-polska