Prawidłowe trawienie, a korzeń łopianu
Łopian większy (Arctium lappa), a dokładniej korzeń łopianu, wspiera naturalną odporność ustroju, działa odtruwająco na cały organizm, przyśpiesza wydalanie toksyn i oczyszcza krew.
Łopian większy pobudza działanie niektórych narządów, poprzez zwiększanie ilości wytwarzanego soku żołądkowego, a także żółci w wątrobie oraz enzymów proteolitycznych w trzustce oraz usprawnia ich przepływ do dwunastnicy co ułatwia trawienie i przyswajanie pokarmów. Zwiększa również przesączanie w kłębuszkach nerkowych i hamuje resorpcję zwrotną, w wyniku czego wzrasta dobowa ilość wydalanego moczu. Działa również słabo napotnie. Poprawia przemianę materii przyśpieszając usuwanie z organizmu jej szkodliwych produktów, a także działają słabo przeciwcukrzycowo.
Działanie łopianu większego znane jest także w dermatologii przy przewlekłym i uporczywym przebiegu niektórych ropnych zakażeń skóry. Posiada także zdolności stymulujące wzrost nowych komórek tkanki łącznej i w związku z tym przyspiesza gojenie się owrzodzeń w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy. W korzeniu łopianu wykryto substancję β -Sitosterol, co uzasadnia jego stosowanie w przypadku przerostu gruczołu krokowego. β-Sitosterol jest podstawowym składnikiem mieszanki fitosteroli, które są stosowane w leczeniu przerostu prostaty.
Prozdrowotne właściwości korzenia łopianu
Przyroda obdarzyła łopian cennymi prozdrowotnymi właściwościami. Korzeń łopianu posiada unikatowy skład: olejek eteryczny, tłuszcze roślinne z zawartością kwasów tłuszczowych nasyconych, polisacharydy-inulina(do 45%), kwas kawowy i chlorogenowy (kwas fenolowy o silnym działaniu przeciwutleniającym), związki garbnikowe, związki goryczkowe, śluz. Korzeń łopianu jest bogaty w witaminy (witamina C, rutyna, karotenoidy). Łopian zawiera sole mineralne, makro i mikroelementy: cynk, żelazo, tytan, bor, wanad. W wyciągach korzenia łopianu obecne są substancje białkowe (do 12%), lignany (arktyna), metaloenzym urykaza, który uczestniczy w rozpuszczaniu soli kwasu moczowego w dnie moczanowej.
Lignany są idealnym uzupełnieniem diety. Regulują gospodarkę hormonalną, zwłaszcza gospodarkę hormonalną kobiet, która zmienia się na przestrzeni życia, jest wrażliwa na szereg czynników i łatwo o jej rozchwianie. To cenne lignany utrzymują prawidłową gospodarkę hormonalną poprzez zdolności do regulacji poziomu estrogenów (uzupełniania niedoboru lub hamowania ich nadmiernej aktywności). Posiadają silne właściwości antyoksydacyjne, antynowotworowe. Ze względu na antyoksydacyjne właściwości, jak dowodzą badania, wykazuje od 4 do 5 razy silniejsze właściwości antyoksydacyjne niż powszechnie stosowana witamina E, uznana za jeden z najlepszych przeciwutleniaczy oraz witamina C, amerykańska agencja do spraw leków i żywności FDA (Food and Drug Administration) zaleca spożywanie fitoestrogenów jako czynnika redukującego ryzyko zachorowania na chorobę wieńcową serca i miażdżycę naczyń krwionośnych.
Dlaczego korzeń łopianu jest pomocny w utrzymaniu prawidłowego stanu wskaźników stanu odpornościowego odpowiedzialnych za funkcję przeciwzapalne?
Zaletą stosowania preparatów roślinnych jest szerokie spektrum biologicznej aktywności, łagodne działanie, niska toksyczność i rzadkość występowania reakcji alergicznych, co jest szczególnie ważne w przypadku chorób wymagających długotrwałego leczenia.
Czytaj także: Pokrzywa – właściwości zdrowotne
Lecznicze właściwości łopianu większego wynikają z dużej zawartości SBC ( substancji biologicznie czynnych) oraz mikro i makroelementów charakteryzujących się korzystnym oddziaływaniem na organizm człowieka. W medycynie ludowej do leczenia rozlicznych schorzeń wykorzystywane są wszystkie części rośliny. Roślina znajduje zastosowanie jako środek gojący rany, przeciwzapalny, odtruwający, moczopędny, napotny, żółciopędny i regulujący przemianę materii oraz przy guzach nowotworowych różnych organów. W oficjalnej medycynie wykorzystywany jest jedynie korzeń łopianu jako środek przeciwzapalny i antyseptyczny.
Korzeń łopianu większego – to część rośliny najczęściej wykorzystywana w zintegrowanej praktyce medycznej.
Korzenie łopianu większego zawierają do 45% polisacharydu – inuliny.
Inulina
– polisacharyd o zróżnicowanej masie molowej i budowie przestrzennej w zależności od rośliny, w której występuje (topinambur, korzeń cykorii, korzeń łopianu, korzeń mniszka lekarskiego i inne). Polisacharoza zawarta w korzeniu łopianu różni się nieznacznie co do właściwości od polifruktozy występującej w topinamburze czy w korzeniu mniszka lekarskiego. Inulina jest naturalnym polisacharydem, który ulega częściowemu rozszczepieniu w przewodzie pokarmowym do fruktozy. Nierozszczepiona część inuliny będąca sorbentem pomaga wydalić z organizmu różne endotoksyny takie, jak metale ciężkie, radionuklidy czy nadmiar lipoprotein o niskiej gęstości. Oprócz tego inulina posiada właściwości prebiotyczne i sprzyja rozwojowi bakterii z rodzaju Bifidobacterium, występujących w mikroflorze jelitowej, podtrzymując tym samym prawidłowe funkcjonowanie przewodu pokarmowego. Ponadto inulina pobudza kurczliwość ścian jelita, co przyspiesza wydalanie z organizmu produktów rozpadu i niestrawionego pożywienia. Inulina zwiększa przyswajalność witamin i minerałów przez organizm (w szczególności Са, Mg, Zn, Сu, Fe i Р) stymulując osteogenezę i zapobiegając rozwojowi osteoporozy, co jest szczególnie ważne w przypadku kobiet i mężczyzn w starszym wieku oraz w przypadku rozlicznych schorzeń narządu ruchu.
Stwierdzono naukowo, że inulina wykazuje działanie immunomodulujące, hepatoprotekcyjne i przeciwnowotworowe.
Wiadomo, że inulina obniża poziom glukozy we krwi, poprawia gospodarkę lipidową, obniża czynniki ryzyka wywołujące uszkodzenia układu sercowo-naczyniowego, eliminuje z organizmu toksyny i radionuklidy, sprzyja prawidłowemu funkcjonowaniu przewodu pokarmowego, chroni przed rozwojem schorzeń onkologicznych, wykazuje działanie immunomodulujące i hepatoprotekcyjne .
Inulinę otrzymujemy z roślin na drodze ekstrakcji wodnej z późniejszym oczyszczaniem. Podstawowe źródła inuliny to bulwa topinambura, korzeń cykorii, a także ogólnie dostępne, dzikorosnące surowce takie, jak korzeń łopianu i korzeń mniszka lekarskiego.
Dla celów medycznych i farmaceutycznych wykorzystywane są przede wszystkim wodne wyciągi z korzenia łopianu większego, a efekt leczniczy zależy od zawartości związków rozpuszczalnych w wodzie, głównie polisacharydów rozpuszczalnych w wodzie, reprezentowanych przez inulinę.
Polisacharydy zawarte w korzeniu łopianu zapobiegają podrażnieniom błony śluzowej przewodu pokarmowego, oddziałują na wchłanianie różnorodnych składników pożywienia, wykazują właściwości osłaniające i przeciwzapalne. W opinii wielu autorów, polisacharydy zawarte w korzeniu łopianu mogą osłabiać wchłanianie substancji litogennych (oksalatów) w jelitach, co można uznać za korzystne z punktu widzenia profilaktyki tworzenia się kamieni oksalatowych.
Uczeni japońscy w badaniach doświadczalnych na kulturach tkankowych ludzkiej linii komórkowej Hep G2 i hepatocytach linii Chang stwierdzili, że cytotoksyczność ekstraktu z korzenia łopianu Arctium lappa L. uwarunkowana jest aktywnością arktyiny i arktygeniny.
Badania doświadczalne dowiodły, że arktyina i arktygenina (fenylopropanoid, dibenzylobutyrolakton, lignan) wykazują wyraźne działanie przeciwwirusowe (przeciw wirusowi grypy ludzkiej i in.)
Japońscy naukowcy S.T. Ma i inni autorzy badali też na szczurach skuteczność i mechanizm działania arktyiny w cukrzycy indukowanej streptozotocyną. Wyniki badań potwierdziły, że poziom hemoglobiny glikowanej (HbA1c) i glukozy obniżył się znacząco we wszystkich grupach przyjmujących arktyinę w porównaniu z grupą kontrolną. Arktyina zmniejsza nasilenie powikłań cukrzycowych, działając jako inhibitor retinopatii cukrzycowej. Z kolei badania chińskich uczonych potwierdzają wysoką bioaktywność arktyiny w chorobach zapalnych.
W korzeniach łopianu znajdują się także oleje: olejki eteryczne i oleje tłuste. Według informacji zawartych w literaturze, zawartość olejków eterycznych (w tym kwasu palmitynowego) w korzeniach łopianu waha się w przedziale 0,065-0,17% [85]. Ilościowy udział oleju tłustego waha się w przedziale od 0,4 do 0,8% [58]. W skład oleju tłustego wchodzą wyższe kwasy tłuszczowe – laurynowy, mirystynowy, stearynowy, palimitynowy, oleinowy, linolowy, linolenowy.
W korzeniach łopianu większego występują związki fenolowe. Zawartość substancji garbnikowych wynosi 4,1-7,3%, a flawonoidów – 1,3-2,3%.
Wśród szerokiego programu badań klinicznych nad łopianem warto przytoczyć badanie ‘Oceny wpływu suplementu diety na bazie ekstraktu korzenia łopianu na stan układu antyoksydacyjnego organizmu”, które zostało przeprowadzone w Naukowo-Klinicznym Ośrodku Zdrowia Hormonalnego «ProfMed» Sp. z o.o , w Katedrze Położnictwa i Ginekologii w ramach fakultetu podwyższania kwalifikacji oraz podyplomowego doskonalenia specjalistów na Państwowym Edukacyjnym Wydziale Wyższej Edukacji Zawodowej Syberyjskiego Państwowego Uniwersytetu Medycznego (Tomsk, 2018 r.) .
Badania udowodniły korzystne zmiany profilu lipidowego błony cytoplazmatycznej erytrocytów u pacjentów przyjmujących ekstrakt korzenia łopianu. Naukowcy podkreślili iż związki czynne z korzenia łopianu stanowią jedną z możliwych przyczyn zmniejszenia się mikrolepkości błon erytrocytarnych, wywołujących zmiany w metabolizmie całej komórki, zapobiegając tym samym jej przyspieszonemu starzeniu się i naturalnej śmierci.
Wykorzystanie związków czynnych z korzenia łopianu jest bardzo szerokie a będzie korzystne zarówno dla osób z chorobami chronicznymi jak cukrzyca, stanami zapalnymi, dysfunkcją układu pokarmowego, układu krążenia, układu moczowo-płciowego, układu hormonalnego, układu nerwowego jak również dla zapobiegania reakcji wolnorodnikowych w organizmie.
Dla wszystkich ciekawych działania związków czynnych w łopianie dedykujemy publikację naukową Biolit tłumaczoną na j. polski „Łopian właściwości lecznicze…” która jest dostępna na biolit.pl.
Produkty Biolit z korzeniem łopianu
Bibiografia:
Boev R.S., Burkova V.N., Terent’eva G.A. Nowa substancja z korzeni łopianu // Materiały II Ogólnorosyjskiej Konferencji „Nowe osiągnięcia w chemii i technologii chemicznej surowców roślinnych”. Barnauł, 2005, s. 311-315.
Boev R.S., Płotnikow W.M. Aktywność apoptozy i cytostatyczna zagęszczonego soku z korzenia łopianu // Materiały z konferencji. „Aktualne problemy rozwoju i stosowania preparatów immunobiologicznych i farmaceutycznych”. Tomsk, 2004. 276 s.
Sotnikova L.S., Udut E.V., El Akad E.V. i wsp. Stan hormonalny w łagodnej dysplazji piersi // Siberian Medical Journal. 2010. Nr 4. S. 105-107.
Bae S., Lim K.M., Cha HJ.et al. Arctiin blocks hydrogen peroxide-induced senescence and cell death though microRNA expression changes in human dermal papilla cells // Biological research. 2014. 47(1). P. 47-50.
Carlotto J., da Silva L.M., Dartora N. et al. Identification of a dicaffeoylquinic acid isomer from Arctium lappa with a potent anti-ulcer activity. // Talanta 2015. Apr. 135. P. 50-57.
Carlotto J., de Souza L.M., Baggio C.H. et al. Polysaccharides from Arctium lappa L.: Chemical structure and biological activity // J. Biol. Macromol. 2016, Oct., 91, P. 954-960.
Chang C.Z., Wu S.C., Chang C.M. et al. Arctigenin, a Potent Ingredient of Arctium lappa L., Induces Endothelial Nitric Oxide Synthase and Attenuates Subarachnoid Hemorrhage-Induced Vasospasm through PI3K/Akt Pathway in a Rat Model // Biomed. Res.Int. 2015. 2015. P. 490209.
I wiele innych.
Szanowni Państwo!
Powyższy materiał nie stanowi porady o charakterze medycznym, stanowi wyłącznie treść informacyjną i w rozumieniu obowiązujących przepisów prawnych nie może być traktowany jako specjalistyczna porada medyczna, diagnoza lub instrukcja w zakresie leczenia; ponadto nie może stanowić podstawy do jakichkolwiek roszczeń.
Sprawdź także: Jak zadbać o układ odpornościowy?
