Korzeń łopianu przy chorobach chronicznych i stanach zapalnych
Dlaczego korzeń łopianu jest pomocny w stanach zapalnych i chorobach chronicznych.
Zaletą stosowania preparatów roślinnych jest szerokie spektrum biologicznej aktywności, łagodne działanie, niska toksyczność i rzadkość występowania reakcji alergicznych, co jest szczególnie ważne w przypadku chorób wymagających długotrwałego leczenia.
Lecznicze właściwości łopianu większego wynikają z dużej zawartości SBC ( substancji biologicznie czynnych) oraz mikro i makroelementów charakteryzujących się korzystnym oddziaływaniem na organizm człowieka. W medycynie ludowej do leczenia rozlicznych schorzeń wykorzystywane są wszystkie części rośliny. Roślina znajduje zastosowanie jako środek gojący rany, przeciwzapalny, odtruwający, moczopędny, napotny, żółciopędny i regulujący przemianę materii oraz przy guzach nowotworowych różnych organów. W oficjalnej medycynie wykorzystywany jest jedynie korzeń łopianu jako środek przeciwzapalny i antyseptyczny.
Korzeń łopianu większego – to część rośliny najczęściej wykorzystywana w zintegrowanej praktyce medycznej.
Korzenie łopianu większego zawierają do 45% polisacharydu – inuliny.
Inulina
– polisacharyd o zróżnicowanej masie molowej i budowie przestrzennej w zależności od rośliny, w której występuje (topinambur, korzeń cykorii, korzeń łopianu, korzeń mniszka lekarskiego i inne). Polisacharoza zawarta w korzeniu łopianu różni się nieznacznie co do właściwości od polifruktozy występującej w topinamburze czy w korzeniu mniszka lekarskiego. Inulina jest naturalnym polisacharydem, który ulega częściowemu rozszczepieniu w przewodzie pokarmowym do fruktozy. Nierozszczepiona część inuliny będąca sorbentem pomaga wydalić z organizmu różne endotoksyny takie, jak metale ciężkie, radionuklidy czy nadmiar lipoprotein o niskiej gęstości. Oprócz tego inulina posiada właściwości prebiotyczne i sprzyja rozwojowi bakterii z rodzaju Bifidobacterium, występujących w mikroflorze jelitowej, podtrzymując tym samym prawidłowe funkcjonowanie przewodu pokarmowego. Ponadto inulina pobudza kurczliwość ścian jelita, co przyspiesza wydalanie z organizmu produktów rozpadu i niestrawionego pożywienia. Inulina zwiększa przyswajalność witamin i minerałów przez organizm (w szczególności Са, Mg, Zn, Сu, Fe i Р) stymulując osteogenezę i zapobiegając rozwojowi osteoporozy, co jest szczególnie ważne w przypadku kobiet i mężczyzn w starszym wieku oraz w przypadku rozlicznych schorzeń narządu ruchu.
Stwierdzono naukowo, że inulina wykazuje działanie immunomodulujące, hepatoprotekcyjne i przeciwnowotworowe.
Wiadomo, że inulina obniża poziom glukozy we krwi, poprawia gospodarkę lipidową, obniża czynniki ryzyka wywołujące uszkodzenia układu sercowo-naczyniowego, eliminuje z organizmu toksyny i radionuklidy, sprzyja prawidłowemu funkcjonowaniu przewodu pokarmowego, chroni przed rozwojem schorzeń onkologicznych, wykazuje działanie immunomodulujące i hepatoprotekcyjne .
Inulinę otrzymujemy z roślin na drodze ekstrakcji wodnej z późniejszym oczyszczaniem. Podstawowe źródła inuliny to bulwa topinambura, korzeń cykorii, a także ogólnie dostępne, dzikorosnące surowce takie, jak korzeń łopianu i korzeń mniszka lekarskiego.
Dla celów medycznych i farmaceutycznych wykorzystywane są przede wszystkim wodne wyciągi z korzenia łopianu większego, a efekt leczniczy zależy od zawartości związków rozpuszczalnych w wodzie, głównie polisacharydów rozpuszczalnych w wodzie, reprezentowanych przez inulinę.
Polisacharydy zawarte w korzeniu łopianu zapobiegają podrażnieniom błony śluzowej przewodu pokarmowego, oddziałują na wchłanianie różnorodnych składników pożywienia, wykazują właściwości osłaniające i przeciwzapalne. W opinii wielu autorów, polisacharydy zawarte w korzeniu łopianu mogą osłabiać wchłanianie substancji litogennych (oksalatów) w jelitach, co można uznać za korzystne z punktu widzenia profilaktyki tworzenia się kamieni oksalatowych.
Uczeni japońscy w badaniach doświadczalnych na kulturach tkankowych ludzkiej linii komórkowej Hep G2 i hepatocytach linii Chang stwierdzili, że cytotoksyczność ekstraktu z korzenia łopianu Arctium lappa L. uwarunkowana jest aktywnością arktyiny i arktygeniny.
Badania doświadczalne dowiodły, że arktyina i arktygenina (fenylopropanoid, dibenzylobutyrolakton, lignan) wykazują wyraźne działanie przeciwwirusowe (przeciw wirusowi grypy ludzkiej i in.)
Japońscy naukowcy S.T. Ma i inni autorzy badali też na szczurach skuteczność i mechanizm działania arktyiny w cukrzycy indukowanej streptozotocyną. Wyniki badań potwierdziły, że poziom hemoglobiny glikowanej (HbA1c) i glukozy obniżył się znacząco we wszystkich grupach przyjmujących arktyinę w porównaniu z grupą kontrolną. Arktyina zmniejsza nasilenie powikłań cukrzycowych, działając jako inhibitor retinopatii cukrzycowej. Z kolei badania chińskich uczonych potwierdzają wysoką bioaktywność arktyiny w chorobach zapalnych.
W korzeniach łopianu znajdują się także oleje: olejki eteryczne i oleje tłuste. Według informacji zawartych w literaturze, zawartość olejków eterycznych (w tym kwasu palmitynowego) w korzeniach łopianu waha się w przedziale 0,065-0,17% [85]. Ilościowy udział oleju tłustego waha się w przedziale od 0,4 do 0,8% [58]. W skład oleju tłustego wchodzą wyższe kwasy tłuszczowe – laurynowy, mirystynowy, stearynowy, palimitynowy, oleinowy, linolowy, linolenowy.
W korzeniach łopianu większego występują związki fenolowe. Zawartość substancji garbnikowych wynosi 4,1-7,3%, a flawonoidów – 1,3-2,3%.
Wśród szerokiego programu badań klinicznych nad łopianem warto przytoczyć badanie ‘Oceny wpływu suplementu diety Toksidont-maj na stan układu antyoksydacyjnego organizmu”, które zostało przeprowadzone w Naukowo-Klinicznym Ośrodku Zdrowia Hormonalnego «ProfMed» Sp. z o.o , w Katedrze Położnictwa i Ginekologii w ramach fakultetu podwyższania kwalifikacji oraz podyplomowego doskonalenia specjalistów na Państwowym Edukacyjnym Wydziale Wyższej Edukacji Zawodowej Syberyjskiego Państwowego Uniwersytetu Medycznego (Tomsk, 2018 r.) .
Badania udowodniły korzystne zmiany profilu lipidowego błony cytoplazmatycznej erytrocytów u pacjentów przyjmujących Toksidont-maj. Naukowcy podkreślili iż związki czynne z korzenia łopianu stanowią jedną z możliwych przyczyn zmniejszenia się mikrolepkości błon erytrocytarnych, wywołujących zmiany w metabolizmie całej komórki, zapobiegając tym samym jej przyspieszonemu starzeniu się i naturalnej śmierci.
Wykorzystanie związków czynnych z korzenia łopianu jest bardzo szerokie a będzie korzystne zarówno dla osób z chorobami chronicznymi jak cukrzyca, stanami zapalnymi, dysfunkcją układu pokarmowego, układu krążenia, układu moczowo-płciowego, układu hormonalnego, układu nerwowego jak również dla zapobiegania reakcji wolnorodnikowych w organizmie.
Suplement diety Toksidont maj plus na bazie wodnego ekstraktu korzenia łopianu i ekstraktu modrzewia dahureskiego jest korzystnym uzupełnieniem wartościowych substancji czynnych niezbędnych dla utrzymania zdrowia w diecie człowieka XXI w.
Dla wszystkich ciekawych działania związków czynnych w łopianie dedykujemy publikację naukową Biolit tłumaczoną na j. polski „Łopian właściwości lecznicze…” która jest dostępna na biolit.pl.
Bibiografia:
Boev R.S., Burkova V.N., Terent’eva G.A. Nowa substancja z korzeni łopianu // Materiały II Ogólnorosyjskiej Konferencji „Nowe osiągnięcia w chemii i technologii chemicznej surowców roślinnych”. Barnauł, 2005, s. 311-315.
Boev R.S., Płotnikow W.M. Aktywność apoptozy i cytostatyczna zagęszczonego soku z korzenia łopianu // Materiały z konferencji. „Aktualne problemy rozwoju i stosowania preparatów immunobiologicznych i farmaceutycznych”. Tomsk, 2004. 276 s.
Sotnikova L.S., Udut E.V., El Akad E.V. i wsp. Stan hormonalny w łagodnej dysplazji piersi // Siberian Medical Journal. 2010. Nr 4. S. 105-107.
Bae S., Lim K.M., Cha HJ.et al. Arctiin blocks hydrogen peroxide-induced senescence and cell death though microRNA expression changes in human dermal papilla cells // Biological research. 2014. 47(1). P. 47-50.
Carlotto J., da Silva L.M., Dartora N. et al. Identification of a dicaffeoylquinic acid isomer from Arctium lappa with a potent anti-ulcer activity. // Talanta 2015. Apr. 135. P. 50-57.
Carlotto J., de Souza L.M., Baggio C.H. et al. Polysaccharides from Arctium lappa L.: Chemical structure and biological activity // J. Biol. Macromol. 2016, Oct., 91, P. 954-960.
Chang C.Z., Wu S.C., Chang C.M. et al. Arctigenin, a Potent Ingredient of Arctium lappa L., Induces Endothelial Nitric Oxide Synthase and Attenuates Subarachnoid Hemorrhage-Induced Vasospasm through PI3K/Akt Pathway in a Rat Model // Biomed. Res.Int. 2015. 2015. P. 490209.
I wiele innych.
Aktualności
